Meerdaagse wandeling

Yorkshire Dales

In september 2023 kwam een droom uit: een meerdaagse wandeling in de Yorkshire Dales. Een ervaring die mij veranderd heeft. Op deze pagina lees je mijn reisverslag, zie je de foto’s en krijg je alle praktische informatie die je nodig hebt om ook deze vijfdaagse reis te ondernemen. Je komt veel locaties tegen uit de nieuwe tv-serie All Creatures Great and Small. Ben je klaar voor vijf dagen niets dan schoonheid?

Direct naar praktische info

Dag 1: Addingham - Bolton Bridge - Burnsall

Bijna was ik als James Herriot veel te vroeg uit de bus gestapt. De busschaufeur heeft iets angstaanjagends met die onverstaanbare noordelijke tongval, maar blijkt toch best behulpzaam. Addingham Highstreet is het beginpunt van mijn vijfdaagse wandeling door de Dales. Het is 12.30 lokale tijd en het voelt of ik droom. Alsof ik een personage in All Creatures Great and Small geworden ben. Trui uit, pet op, kaart en camera om de nek en wandelen maar. 

Even hiervoor liet ik de bewoonde wereld achter mij. In het mooie Ilkley sla ik water in, pin contanten, eet in het zonnetje een croissant van Betty’s Tea Room en weersta ik de verleiding om te gaan shoppen. 

Eenmaal langs de oevers van de Wharfe laat ik het allemaal achter mij. Al na een paar minuten zak ik neer in het gras om alles in mij op te nemen. Ik kom thuis.

Een paar uur later drink ik een kopje thee in Bolton Bridge en denk ik op de helft van de wandeling van vandaag te zijn, maar dat blijkt erg optimistisch. Ik fotografeer de ruïne van Bolton Abby van alle kanten en koop een ijsje. Dan een stuk bos met een hindernisbaan voor kinderen. In gedachten voer ik gesprekjes met mijn dochter. Moedig ik haar aan op weg naar boven. Hoor ik haar opgewonden stemmetje bij ieder speeltoestel. 

De tocht van vandaag gaat helemaal door het Wharfedale langs river Wharfe. Het water staat hoog en is ruig. Bij iedere waterval wil ik het liefst op een steen gaan zitten om die te bewonderen, maar ik moet ook een beetje door, want de middag is bijna om en ik wil niet in het donker lopen. De zon zakt. Tussen de schapen springen drie fazanten en ook nog een eekhoorn het veld in. Is dat niet die brug waar James en zijn rivaal Hugh bijna op elkaar inrijden (Barden Bridge, het blijkt te kloppen)? 

Het is zeven uur als ik eindelijk Burnsall binnenwandel. Daar liggen mooie herinneringen aan eerdere vakanties. Wat is een bad een weldaad als alles zeer doet. Een uur later zit ik in de mooie eetzaal van The Red Lion aan de biefstuk. De sfeer is aangenaam. Nog twee anderen eten alleen met een boek naast het bord. Ik drink mijn koffie bij de haard, wens mijn medegasten goedenacht en strompel de trap op. Het is mooi geweest.

Dag 2: Burnsall - Grassington - Kettlewell

Schemer en mist geven river Wharfe in de vroege morgen een ongekende schoonheid. Ontroerd sta ik een tijdje bij de rivier en steek twee kleine kiezels in mijn zak voor thuis. Dan lees ik wat in de erker die uitkijkt op de heuvels. Na het ontbijt hijs ik de tas weer op mijn schouders. Het pad naar Grassington is adembenemend. Langs de rivier wandel ik onder bruingeel kleurende kastanjebomen door. Wel drie keer pauzeer ik om de schoonheid tot me te nemen. 

Engelse senioren maken graag een wandeling. Ze groeten vriendelijk, blijven soms even staan voor een praatje met elkaar, lachen samen. Een oudere man kijkt toe als ik over stepping stones de rivier oversteek. Een uur later kom ik hem weer tegen. Ik herken hem niet, maar hij mij wel. ‘So you didn’t get in then? I saw you with the camera and all that.’

Vanaf Linton Falls volg ik het veel gefotografeerde pad dat tussen twee muurtjes richting Grassington loopt: Darrowby in de nieuwe verfilming van All Creatures Great and Small. Skeldale House, de plek waar het allemaal gebeurt en The Drovers Arms (The Devonshire in real life) liggen vlak tegenover elkaar aan het dorpsplein. Nadat ik de leuke winkeltjes heb bekeken, koop ik lunch om die op het marktplein op te eten. Precies op dat moment vallen er wat drupjes regen. Enthousiast trek ik mijn regenkleding aan, blij dat ik mijn nieuwe regenjas kan uitproberen. Vijf minuten wandelen later stopt het regenen en breekt het zweet me uit. De rest van de dag alleen maar blauwgrijze lucht, zon en wolken. 

Vanaf Grassington gaat de route de hoogte in. Daar ben ik na anderhalve dag in het dal wel aan toe. Trapje op, hekje door en zoeken naar het pad dat naar het volgende muurtje loopt. Dit is het echte werk. Dacht ik met de stepping stones het meest uitdagende wel te hebben gehad, volgt er nog een smal modderpaadje vlak langs een ravijn.

Dan, waar ik ook kijk: groene heuvels, ruimte, eenzaamheid. ‘Away from it all’, schrijft Alf Wight, de echte James Herriot. Ik leg mijn hoofd te rusten op mijn tas. Alles valt van me af. Intens gelukkig ben ik.

Om vier uur wandel ik in Kettlewell The Blue Bell Inn binnen. Na een warme douche kan ik het niet laten om nog even Top Mere Road op te wandelen. Op dit hooggelegen pad kijkt James uit over het dorp nadat hij heeft hardgelopen. Nu heb ik wel echt zin in die runderpastei met een glas appelcider.

Dag 3: Kettlewell - Arncliffe - Malham

Uit het niets doemt in de diepte Malham Tarn op, één van de weinige bergmeren in de Dales. Ik daal af tot de bordjes aan de rand van het meer. Vanaf dit punt volg ik de Pennine Way. Maar moet ik de route rechts- of links om het meer heen hebben? Ik draai mijn kaart een paar keer en kom tot de conclusie dat het linksom moet zijn. De miezer wordt een plensbui. Vanonder mijn capuchon probeer ik met een beslagen bril mijn pad niet uit het oog te verliezen.

De dag begint fris maar droog. Vanuit Kettlewell gaat het recht de berg op. Wharfedale opent zich nog één keer in volle glorie. Bijna aan de top neem ik afscheid met koffie en shortbread, meegekregen in de pub. Door de blubber glijd ik door Old Cote Little Moor van de berg af. De heide geeft de berg een donkerpaars-bruine gloed. In de verte Arncliffe in Littondale, het eerste en enige dorp op de route. Een dorp dat als filmlocatie lijkt voorbestemd. Hier stappen James’ ouders op de bus en komen James en Helen getrouwd de kerk uitlopen. Een veel te knappe gitzwarte cocker pup begroet me kwispelend op de village green. The Falcon Inn heeft in de serie zijn eigen naam gehouden. Met een kop thee en een kom tomatensoep drink ik mijzelf moed in voor de tweede helft van de wandeling.

Nog eens 250 meter stijgen en dan tien kilometer over de bergvlaktes. Veel scènes uit All Creatures Great and Small op afgelegen wegen zijn hier gefilmd, onder andere die waar James te vroeg uit de bus stapt. Een uur later dan voorspeld begint het nu toch te regenen en dus hijs ik mij in mijn regenpak. Nu kan ik mij gemakkelijk in het hoge gras laten zakken als mijn spieren al teveel beginnen te protesteren of als ik het uitzicht wil indrinken. Al die tinten groen, dan nevel, dan donkergrijze lucht. En alsof het in de verte witte kiezels zijn overal schapen, tot de hoogste top aan toe. Ik kan er geen genoeg van krijgen. Deze hele dag kom ik welgeteld één groepje mensen tegen. En een heleboel koeien.

Na Malham Tarn is het nog een paar mijl naar Malham Cove. Telkens als ik denk dat het niet mooier kan, word ik weer verrast. Net wanneer storm Agnes over het Koninkrijk raast moet ik het glibberige kalksteen oversteken. Gelukkig is daar geen beeld van. Malham is nu in zicht. In Beck Hall word ik gastvrij ontvangen. Nadat ik mij de currie goed heb laten smaken settel ik me bij de haard in de snug. Met een glas Glenlivet gloei ik na van een onvergetelijke ervaring.

Dag 4: Malham, Janet's Foss, Gordale Scar

Wat Raynor Winn schrijft over wandelen is de afgelopen dagen veel in mijn gedachten geweest. Het afzien en het niet meer kunnen stoppen. Ik word wakker en grijp naar mijn mobiel om na te gaan of ik mijn tweede nacht in Malham kan annuleren want ik wil verder. Dat blijkt niet het geval en dus blijf ik lekker in bed liggen. Een boek, een kop thee erbij, wat handwasjes. Geschoren en wel verschijn ik aan het ontbijt.

Janet’s Foss is de waterval waar Helen James treft tijdens zijn ochtendduik. ‘In de film lijkt het veel groter’, zeggen de mensen dan. Het doet mij een beetje aan de Efteling denken. Een mooi stel staat op het punt het koude water in te gaan en vraagt me foto’s te maken. Hoewel ze, in tegenstelling tot James, zijn gehuld in zwemkleding, is de aanblik paradijselijk. Ineens begrijp ik waarom de ontmoeting bij James en Helen nog lang nazindert. Het water is helder als glas. 

Achter de menigte aan loop ik door naar Gordale Scar. Drie watervallen denderen van grote hoogte naar beneden. Het lukt me niet goed de indrukwekkende formatie vast te leggen. Wat een contrast met de intieme sfeer van Janet’s Foss. 

In Beck Hall hangt een gezellig geroezemoes. Het is een dog friendly hotel en honden maken contact met elkaar, net als hun baasjes. ‘Hello mister Hoekenboem!’ Het staflid met Duits accent lijkt weggelopen uit een oorlogsfilm. Om het half uur komt hij de snug inwandelen om een nieuw blok hout in de haard te leggen. Ik lees er mijn boek uit en lunch met cream tea en champignonsoep. Ga naar mijn kamer voor een dutje op de chesterfield en zet weer een kop thee.

In Grand Hotel Europa analyseert Ilja Leonard Pfeijffer de hedendaagse toerist die uit is op unieke ervaringen. Daar herken ik wel iets van. Om die reden en omdat ik vanmorgen was vergeten de batterij terug in mijn camera te stoppen én omdat aan de randen van de dag alles mooier is, loop ik nogmaals de vier mijl naar Janet’s Foss en Gordale Scar. Zonder mensen zijn ze veel mooier. Een geruite fauteuil met leren armleuningen bij een haardvuur in The Lister Arms staat me uitnodigend op te wachten. Perfectie voor mijn laatste diner op deze reis door de Dales.

Dag 5: Malham - Gargrave

‘Ben jij Matthijs?’ Een beetje verdwaasd kijk ik naar de vrouw die ineens perron één van Gargrave Railway Station komt opgelopen. Natuurlijk! ‘Engeland, de groep’ op Facebook. Daar plaats ik iedere dag mijn reisverslag en Regina had me al laten weten dat ze ook in de Dales is. Zij en haar Britse partner geven me een lift naar Skipton. Terug de bewoonde wereld in.

Met een thermoskop verse koffie in de tas wandel ik om kwart over zeven weg bij het hotel. ‘Gargrave? Just three hours, it’s flat’ moedigt de kok me aan. Na de eerste klim moet ik er een beetje om grinniken. Naar lokale maatstaven stelt dit inderdaad niet veel voor. Een laatste blik op Malham met op de achtergrond majestueus Malham Cove. Een fazant landt kwetterend in een boom vlak naast mij. River Aire doet in schoonheid voor river Wharfe niet onder. Een jongen in schoolkostuum steekt met zijn blik op de mobiel een bruggetje over. In deze laatste wandeling komt alles nog eens voorbij. Eerst een modderig rivierpad, dan nog één keer de hoogte in. Grijze luchten, zo nu en dan een druppel, de zon doet haar uiterste best om erdoorheen te breken. Frisgroen heeft deze week plaatsgemaakt voor herfstgeel. Smalle autowegen waar ieder moment Siegfried in zijn Rover de hoek om zou kunnen komen.

In een weiland net voor Gargrave staat een kudde koeien recht voor het hekje. Een stier, een kalf, geloei. Met alle zelfvertrouwen dat ik in mij heb ga ik erop af. ‘Knapperds zijn jullie hoor. Mag ik er even langs?’ Keurig doen ze een stap opzij. Als ik aan de andere kant van het hek een foto maak, kruipt het kalfje tegen de moeder aan. Terwijl ze mij nauwlettend in de gaten houdt, strijkt ze met haar kop langs haar jong.

‘The Dalesman for morningcoffee’, precies wat ik na drie uur aan een stuk wandelen nodig heb. Ik heb zin in een croissant, maar dat moet nog even wachten. Als de test voor een echte Anglofiel full English breakfast is, zak ik. Een gekookt of gebakken ei, een beetje ham, dat krijg ik er nog net in, maar worstjes en bonen? Gelukkig is er altijd toast en jam. 

In de bus van Ilkley naar Leeds Bradford Airport voelt het alsof de band wordt teruggespoeld. Addingham Highstreet waar de wandeling vijf dagen geleden begon, het lijkt wel weken geleden. 

Praktische informatie

De wandeling

  • Je wandelt in totaal zo’n 65 kilometer in 4 dagen (1 dag is een rustdag).
  • Het wandelniveau van deze tocht is pittig, maar goed te doen als je een goede conditie hebt. Niet zozeer het aantal kilometers per dag, maar meer het klimmen tot ongeveer 500 meter. Soms is het uitdagend om de route te bepalen. Aan de andere kant: het was mijn eerste meerdaagse tocht en ik was dus niet echt ervaren en het is mij ook gelukt zonder de weg kwijt te raken.
  • De route vind je in OS Maps. Klik hier om de volledige route te zien. Bij iedere reisdag (zie hieronder) vind je een link naar de route voor die dag. Met de app kun je heel makkelijk navigeren. Download de kaarten voordat je aan de wandeling begint, want je hebt in de Dales lang niet overal bereik. De app kost ongeveer 30 euro (per jaar). Wat mij betreft is die het meer dan waard!
  • Zelf heb ik ook de papieren kaart bij me. Ik vind het fijner om die in een regenhoes om mijn nek te hebben dan de hele tijd op mijn telefoon te moeten kijken. Op een kaart heb ik ook beter overzicht waar ik ben. 
  • Ik adviseer een kompas mee te nemen voor de stukken in de route die wat lastiger te navigeren zijn. Neem als je altijd bereikbaar wilt blijven een GPS-tracker mee (hiermee kun je een noodsignaal uitzenden).
  • De route volgt de eerste dagen voor een groot deel de Dales Way en de Pennine Way. Je kunt dus voor een deel gewoon de bordjes volgen.
  • Zoals iedere Britse reisvlogger het zegt: “STAY SAFE!” en “LEAVE NO TRACE”.

De reis

  • Ik vloog van Schiphol naar Leeds Bradford. Dit voelde voor mij achteraf niet in harmonie met elkaar: één zijn met de natuur en die tegelijk uitputten.
  • Je kunt er heel goed met de trein naartoe!
    • Neem de Eurostar naar London-St. Pancras. Dit duurt ongeveer 5 á 6 uur vanaf Amsterdam. Boek deze bij voorkeur op tijd (minimaal 3 maanden van tevoren bij NS International) om verzekerd te zijn van een plek en een goede prijs. 
    • Dan neem je de trein van London-St. Pancras naar Ilkley. Dit is ongeveer 3 uur met 2 overstappen.Tickets kun je heel eenvoudig aanschaffen via de website of app Trainline. 
  • Omdat met het vliegtuig reizen sneller gaat, kon ik rond de middag aan de eerste wandeldag beginnen. Als je met de trein reist moet je een volle reisdag rekenen. Dan kun je het beste iets boeken in (de buurt van) Ilkley om de volgende dag te starten.
  • Ilkley is een superleuk stadje. Dus of je er nu verblijft of niet, het is sowieso een aanrader om hier even lekker rond te lopen, proviand in te slaan en een goed boek.
  • Tijdens deze tocht verbleef ik in pubs/hotels. Lekker luxe, maar wel prijzig. Reken zo’n € 130,- per nacht inclusief ontbijt. Ik heb alle kamers ruim op tijd geboekt.
  • Wildkamperen mag niet in de Yorkshire Dales en kan ook bijna nergens omdat de meeste grond particulier bezit is. Er zijn hele mooie campings, maar dan moet je de route waarschijnlijk wel wat aanpassen. Houd er rekening mee dat veel campings alleen in het hoogseizoen open zijn. 
  • Klik hier om naar mijn kaart in Google Maps te gaan met al mijn hoogtepunten in de Dales, waaronder ook een groot aantal campings.
  • Budget: de heen- en terugreis kostten mij met het vliegtuig zo’n €300,- en met de trein is het (als je op tijd boekt) ongeveer even duur. De overnachtingen zijn ongeveer €100,- tot €130,- per nacht. Met vier overnachtingen kom je voor één persoon als basis op ongeveer €750,- uit. Tel daar de kosten voor maaltijden en boodschappen bij op. Samen reizen is voordelig, want dan deel je de kamerkosten. 
  • In de Yorkshire Dales is het handig om contant geld op zak te hebben. Je kunt lang niet overal pinnen.

Dag 1: Ilkley – Burnsall

  • Klik hier om naar de kaart te gaan.
  • Afstand: 21,6km | Je klimt gedurende de dag van 75 naar 150m, maar dit gaat heel geleidelijk. 
  • Je kunt de wandeling starten vanuit Ilkley. Zelf ben ik eerst nog even met de bus naar Addingham gegaan (10 minuutjes en scheelt je 5km). Anders werd het me net een beetje te lang. Dan is het met ruim 20km nog steeds een stevige eerste wandeldag, dus blijf niet te lang in Ilkley hangen.
  • Na ongeveer 10km kom je in Bolton Bridge leuke plekken tegen om iets te drinken: Abbey Tea Rooms en Devonshire Arms.
  • Bolton Abbey is een magische plek, dus neem de tijd om deze abdij ruïne te bezichtigen. Maar niet te lang, want je moet hierna nog zo’n 8km naar Burnsall.
  • In Burnsall verbleef ik in The Red Lion, een geweldige pub waar je lekker kunt eten.

Dag 2: Burnsall – Kettlewell

  • Klik hier om naar de kaart te gaan.
  • Afstand: 15,9km | Je klimt naar 320m (na Grassington).
  • Na 5km kom je in Grassington. Leuk plaatsje met winkels en eetgelegenheden. Het kan hier druk zijn. 
  • Tip: sla hier versnaperingen in voor de komende dagen, want je komt niet heel veel gelegenheden meer tegen.
  • Na Grassington ga je (eindelijk!) de hoogte in. 
  • Verblijf in The Blue Bell Inn in Kettlewell, weer zo’n weergaloos sfeervolle Dales pub.
  • Bij Kettlewell Village Store kun je nog wat noodzakelijke boodschapjes inslaan.

Dag 3: Kettlewell – Malham

  • Klik hier om naar de kaart te gaan.
  • Afstand: 19,6km | Je maakt twee keer een klim: eerst naar 520m, dan (na een afdaling bij Arncliffe) naar 460m.
  • Let op: na de klim vanaf Kettlewell wijk je af van de Dales Way en steek je de berg over. 
  • Na de eerste klim ben je in Arncliffe. Waarschijnlijk precies op tijd voor een heerlijke lunch bij The Falcon Inn. De openingstijden zijn wat moeilijk te vinden op internet (kijk goed of je de goede Falcon Inn hebt!), maar toen ik er was ging hij om 12.00 uur open.
  • Hierna kom je in redelijk desolaat gebied. Ik ben die hele dag niemand tegengekomen. In de regen was het soms moeilijk om de route te bepalen (maar ik had toen nog niet de digitale OS Maps).
  • Bij Malham Tarn ga je de Pennine Way volgen, links om het meer.
  • Bij warm weer kun je lekker zwemmen in Malham Tarn.
  • Ik verbleef 2 nachten in Beck Hall in Malham. Een dikke aanrader. Sinds kort het eerste veganistische hotel in Yorkshire. Check hun Instagram. Fijne leesplekjes bij de haard en super dog friendly. Pro tip: vraag om de superior room met erker op de 1e verdieping. Ik kan me geen mooiere kamer voorstellen!

Dag 4: Malham

  • Dit is een rustdag. In en om Malham is veel te zien, zoals Janet’s Foss en Gordale Scar (twee watervallen). Beide wel toeristische hotspots, wat nogal overweldigend kan zijn nu je helemaal zen bent van het wandelen. Tip: ga ’s morgens vroeg of einde van de middag, dan heb je ook het mooiste licht. Bij mooi weer kun je in Janet’s Foss zwemmen.
  • Klik hier voor een rondwandeling van 6km langs de hoogtepunten. (Die staan ook goed aangegeven in Malham.)
  • Horeca tip als je een keer ergens anders wilt eten dan in Beck Hall: The Lister Arms.
  • Malham heeft een kleine shop om versnaperingen in te slaan: H’s of Malham.

Dag 5: Malham – Skipton

  • Klik hier om naar de kaart te gaan.
  • Afstand: 10,5km | Direct vanaf Malham een kleine klim tot 230m en later nog eens tot 200m. 
  • Omwille van de tijd ben ik tot Gargrave (horecagelegenheid The Dalesman) gewandeld en daar met de trein naar Skipton gegaan. Je kunt ook doorwandelen naar Skipton. Er komt dan zo’n 7km bij (voornamelijk langs het spoor).
  • Ik vloog diezelfde middag weer naar huis. Als je met de trein bent kun je hier nog een volledige wandeldag van maken en lekker de tijd nemen in Skipton, een erg leuk stadje met kasteel. Dan overnachten in Skipton.
  • Vanuit Skipton met de trein naar Leeds en daarvandaan met het vliegtuig of de trein naar Amsterdam. 

Dit blog verscheen eerder op Britblog.nl.

In deze video vertel ik hoe ik de route heb uitgezet en in deze video laat ik mijn wandeluitrusting zien.

Heb je vragen? Stuur me gerust een berichtje via het contactformulier!